Category: Քիմիա 7

կալիում (140 մգ), կալցիում (55 մգ), ծծումբ (176 մգ), մագնեզիում (12 մգ), նատրիում (134 մգ), ֆոսֆոր (192 մգ), երկաթ (2,5 մգ), պղինձ (83 մկգ), մանգան 

1)Ի՞նչ անվանում են ստացել բնությունն ուսումնասիրող գիտությունները.

1. պատմական
2. հումանիտար
3. բնագիտական
4. իրավագիտական

2)Ո՞ր շարքում են թվարկված միայն ֆիզիկական մարմիններ.

1. գիրք, մեխ, ալյումին
2. սեղան, գրիչ, տետր
3. երկաթ, բաժակ, ոսկի
4. քացախ, դույլ, աղ

3)Թվարկված երևույթներից ո՞րը ֆիզիկական չէ.

1. ճոճանակի շարժումը
2. փայտի այրումը
3. մեքենայի ընթացքը
4. երկրագնդի պտույտը արեգակի շուրջ

4)Ո՞ր մարմինը չի կարելի պատրաստել փայտանյութից.

1. գիրք
2. տուփ
3. մեքենայի շարժիչ
4. դուռ

5)Բացատրե՛ք «ատոմ» բառի իմաստը և տվե՛ք նրա սահմանումը: ատոմը հունարենից նշանակում է “անբաժանելի” այսինքն այն ամենափոքր մասն է:

6)Պատկերացրե՛ք, որ ձեր ձեռքին կախարդական փայտիկ է, և դուք փոխարկում եք. 

ա) քարը՝ ավազի,

բ) թթվածինը՝ օզոնի, 

գ) սառույցը՝ գոլորշու։

Ո՞ր դեպքում եք դուք քիմիական փոխարկում կատարել։

1. Սահմանեք ֆիզիկական երևույթ . հասկացությունը: Առաջարկե՛ք առնվազն երկու օրինակ: Ֆիզիկական են անվանում այն երևույթները, որոնց ընթացքում նյութերը մեկը մյուսի չեն փոխարկվում, այսինքն՝ նոր նյութեր չեն առաջանում:
2. Հետևյալ երևույթներից որո՞նք են ֆիզիկական (ընտրությունը հիմնավորե՛ք).

ա) սառույցի հալվելը 

բ) ջրի գոլորշիանալը

գ) պղնձի սևանալը տաքացնելիս

դ) բաժակի կոտրվելը

3. Սահմանե՛ք քիմիական երևույթ հասկացությունը: Առաջարկե՛ք առնվազն երկու օրինակ: Քիմիական են անվանում այն երևույթները, որոնց ընթացքում նյութերը փոխարկվում են մեկը մյուսի, այսինքն` նոր նյութեր են առաջանում:
4. Հետևյալ երևույթներից որո՞նք են քիմիական (ընտրությունը հիմնավորե՛ք).

ա) ջրի եռալը

բ) արծաթե զարդի սևանալը

գ) երկաթի ժանգոտվելը

դ) կաթի թթվելը

5. Թվարկեք քիմիական ռեակցիաների հատկանիշները: Բերեք օրինակներ: Նյութի փոխում է իր բաղադրությունը, գույնը և հոտը: Օրինակ` եթե դուք որոշեք սարքել կարամել, բայց այն այրվի, այն փոխելու է իր գույնը, հոտը, և բաղադրությունը:
6. Ի՞նչ պայմաններ են անհրաժեշտ քիմիական ռեակցիաների ընթանալու համար: Թվարկե՛ք ձեզ հայտնի օրինակները։ Քիմիական ռեակցիաներ առաջանալու համար անհրաժեշտ է, որ նյութերը անմիջական հպման մեջ լինեն: Այդ նպատակով նյութերը մանրացնում են և խառնում: Օրինակ` ծծմբի և երկաթի միջև ռեակցիան ընթանալու համար ծծումբը տրորում են հավանգում, իսկ երկաթի փոշին ստանում են հատուկ եղանակով: Ստացված փոշիները խնամքով խառնում են` մասնիկների հավասարաչափ բաշխման համար:

Սպիրտայրոց (սպիրտային լամպ)

1. Հեղուկաման (ապակյա կամ մետաղյա անոթ) 
2. սկավառակով խողովակ 
3. բամբակե պատրույգ 
4. թասակ Հեղուկամանի մեջ ձագարով լցվում է էթիլ (գինու) սպիրտ` ամանի ծավալի 2/3-ից ոչ ավելի, սկավառակով խողովակի մեջ մտցվում է բամբակե պատրույգ այնպես, որ ծայրը խողովակից դուրս մնա 5-6 մմ: Երբ սպիրտայրոցը չի օգտագործվում, այն փակում են թասակով: Վառում են սպիրտայրոցը այրվող լուցկով: 
Չի կարելի այն վառել մեկ այլ սպիրտայրոցով. դա կարող է հրդեհի պատճառ դառնալ: Սպիրտայրոցի բոցը չի կարելի հանգցնել փչելով. դա վտանգավոր է. պարզապես պետք է ծածկել թասակով: Սպիրտայրոցի բոցի առավելագույն ջերմաստիճանը 360օC է: 
Մի քանի անգամ վառե՛ք և հանգցրե՛ք սպիրտայրոցը՝ պահպանելով կանոնները: ! 
Հիշե՛ք Չի կարելի սպիրտայրոցը վառել մեկ այլ սպիրտայրոցով. դա կարող է հրդեհի պատճառ դառնալ:
Չի կարելի սպիրտայրոցի բոցը հանգցնել փչելով. դա վտանգավոր է. պարզապես պետք է ծածկել թասակով: 

ՀԱՐՑԵՐ ԵՎ ՎԱՐԺՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ

1. Որո՞նք են բնական գիտությունները: Թվարկե՛ք դրանք:

Կենսաբանություն, ֆիզիկա, քիմիա, աշխարագրություն

2. Ինչ է ուսումնասիրում քիմիա գիտությունը:

Քիմիայի ուսումնասիրության առարկան նյութերի հատկություններն են, դրանց բաղադրությունը, կառուցվացքը, մեկը մյուսին փոխարկվելու գործընթացը, քանակական և որակական փոփոխությունները:

3. Ի՞նչ են ուսումնասիրում կենսաբանություն և ֆիզիկա գիտությունները:

4. Նկարեք ձեր տանն օգտագործվող մի քանի փայտե իրեր:

5. Թվարկե՛ք ձեզ ծանոթ մի քանի նյութ, որոնք նավթից են անջատվում